De maand juni is weer begonnen en dat betekent dat de rozen weer gaan bloeien. En bij veel mensen verschijnt er dan voor hun geestesoog een prachtige, volle, rode, roze of witte bloem met een heerlijke geur.

Eigenlijk is dat gek, omdat de meeste rozen tegenwoordig helemaal niet ruiken. Ze zijn wel mooi rood, roze of wit (of andere kleuren), maar ruiken, ho maar. En toch: bij het woord ‘roos’ denken de meeste mensen aan geur. Zelfs als hun tuin vol staat met rozen die niet ruiken.

Daar is een reden voor.

Als je met goede bekenden van dezelfde leeftijd oude koeien uit de sloot aan het halen bent, dan denk je niet altijd meteen ‘O ja!’. Als bijvoorbeeld Piet vraagt:” Weet je nog, toen in die zomer van 1969?”, dan duurt het meestal enkele seconden voordat je weer weet waar hij het over heeft. Je brein moet in je geheugen namelijk ‘laatjes open trekken’ voordat het de juiste herinnering gevonden heeft. En het begint met de herinneringen waar je vaak aan denkt en dan pas de andere herinneringen. Dat ‘laatjes open trekken’ gaat weliswaar op topsnelheid (want elektrisch), maar in de praktijk merk je toch, dat er enkele seconden tussen zitten. Als je ouder bent, duurt dat laatjes opentrekken nóg langer. Er zijn ook meer laatjes om open te trekken, want je hebt meer meegemaakt.

Ruik je een geur, dan werkt dat anders. Dan komt er pats-boem een herinnering bovendrijven. Niks geen laatjes opentrekken, dat gaat vrijwel onmiddellijk. Zelfs als de herinnering een halve eeuw oud is. En die herinnering komt in alle hevigheid terug. Vlám. In geuren en kleuren. Letterlijk.

Geuren, dat doet wat met ons. En nu de wetenschap steeds meer mogelijkheden krijgt om onze reactie op dingen ter plekke te meten zonder dat we daarvoor dingen in ons hoofd moeten krijgen, zijn ze eens gaan kijken hoe dat zat. Bij Lavendel hebben ze gemeten dat je kalmeert als je dat ruikt (Zie mijn blog over Lavendel), maar rozengeur heeft ook zo’n effect.

Als je mensen aan de meetapparatuur zet en je laat hen rozen zien, dan worden ze rustig. Dat vonden ze uit door de activiteit in de voorste hersenen te meten*. Als je gestresst wordt, dan gaat die omhoog, dus als die omlaag gaat, wordt je ontspannen.

Maar als je mensen geen rozen liet zien, maar rozenolie liet ruiken, werd het kalmerende effect sterker en hield langer aan, ook als mensen in een saai laboratorium zaten (zonder rozen). En het kalmerende effect begon vrijwel meteen. Blijkbaar hoeft je geheugen bij geuren niet eerst laatje 1 open te trekken, o nee, die was het niet, dan maar laatje 2 proberen, o nee, die ook niet, dan maar laatje 3, etc, etc.

En nu de reden.

Als je brand ruikt, is het handig als je daarop metéén reageert in plaats van eens te gaan zitten en te denken: ‘He, ik ruik wat. Hmmmm, die geur. Wat was dat ook alweer. Iets met een feestje? Nee, dat was het niet. Ik vind het ook niet lekker ruiken. Bedorven eten? Nee, dat was het ook niet. Het had iets met kou te maken. Geijser? Nee, die ruik je eigenlijk niet. Kachel? Ja, daar lijkt het wel een beetje op. Brandende kachel? Brand?…BRAND! Help! Actie! ‘

Tegen die tijd is de eerste minuut van de 3 minuten die je hebt om bij brand te ontsnappen al om. Niet fijn. Doordat je bij geuren meteen naar het juiste laatje wordt geleid kun je veel sneller reageren en dus jezelf redden. En wij maar denken dat reuk niet zo belangrijk is.

Je hoeft nu niet meteen de drogist leeg te kopen, want er is niet getest of -noem eens een zijstraat- L’homme kalmerend werkt, of Opium of een ander bekend parfum. Nee, het ging hier om de geuren van bloemen.

De boodschap is duidelijk. Bloemen in de tuin werkt kalmerend, maar geurende bloemen werkt nog kalmerender. En je blijft langer ontspannen. Dus: Niet naar de drogist, maar naar het tuincentrum of de kweker! Geurende rozen, Sering, Boerenjasmijn, Lavendel, wat hebben we nog meer….Vraag je niet af welke geuren je in je tuin moet nemen om het beste te ontspannen: Alles wat voor jou lekker ruikt is goed. Denk ook aan geurende vruchten, want ze hebben ook sinaasappelolie getest en dat werkte even goed als rozenolie.

En weet je wat het mooiste is: Vaak horen wij vrouwen dat geuren typisch iets voor vrouwen zijn. Vooral bloemengeuren. De term ‘verwijfd’ komt af en toe voorbijzetten en die is niet bedoeld als compliment. Maar dat kalmerende effect van rozen en rozenolie werkte even goed bij mannen als bij vrouwen. Dus trek je daar maar niks van aan.

Zet ze dus in je tuin, die geurende bloemen. Ga ernaast zitten en eet een echte sinaasappel; tijdens het pellen komt de sinaasappelolie vrij en word je alvast rustig. Heerlijk. Als ik mijn ogen sluit, zie ik het helemaal voor me. Ik ruik de geuren al…….hmmm….

Of nee. Wat ruik ik? Het lijkt wel verbrand! Er zal toch geen brand wezen?…O nee! Mijn eten!