Ik weet niet hoe het bij jullie is, maar bij mij is het feest. De Magnolia’s staan nu ook volop te bloeien, samen met de perenbomen. En dat terwijl de Camelia’s nog bloeien. De Sierkersen beginnen ook al. Als ik ergens moet wezen, loop ik nu vaak een blokje om, al dan niet met camera, om er extra van te genieten.

Die Magnolia’s zijn dit jaar een beetje vroeg. Hier en daar zie ik ook de knoppen van de appelbomen al zwellen. Die bloeien normaal zo rond eind april, maar dit jaar is dat wat eerder, vrees ik. Dus heb ik deze koffievraag toch maar nu behandeld:

“Vorig jaar had mijn appelboompje wel honderd appels, dit jaar niet één!  Ik heb het gegoogled: mijn boom zou een rustjaar hebben. Denk je dat dit zo is? Of zijn er geen bijtjes langs geweest dit voorjaar? Heeft geen haast maar misschien wel een onderwerp voor je?  Wat je ook schrijft, ik vind het leuk”

Ha, weer een van mijn fans. Ik heb niet eens een popgroep en toch heb ik fans! Dat had ik nou toch nooit kunnen denken. Maar die fans hou ik natuurlijk niet als ik alleen maar de hele tijd klets over dat ik dat erg leuk vind, dus…

Een rustjaar voor je appelboom? Ja, dat kan. Sommige rassen hebben dat. (Even tussendoor een weetje: De officiele term voor rustjaar is beurtjaar en dat is een jaar waarin een fruitboom extreem weinig, tot soms zelfs geen, vruchten draagt, nadat hij het jaar ervoor extreem veel fruit heeft geproduceerd.)

Dus wat doe je als je een jaar geen appels krijgt? Dan ga je op het internet zoeken en dan vind je advies als vruchtdunnen om beurtjaren te voorkomen. Oei, oei, oei! En dat heb jij niet gedaan! O, o, o! Wat ben je toch een slechte tuinier! Niet goed voor je planten gezorgd he! Tja, dat komt ervan! Ga in een hoek staan en je schamen.

Ik ben natuurlijk ook het internet langs geweest, maar ik kwam toch wat rare dingen tegen. Raar voor mij dan. Zoals een van de voorbeelden voor het vruchtdunnen tegen beurtjaren: De James Grieve. Nou hadden wij die op de volkstuin, daar geplant door mijn vader, die vijf grote liefdes had in zijn leven: zijn vrouw, zijn kinderen, zijn fruitbomen, zijn rozen en zijn gazon. Mijn vader verzorgde die bomen tot in de puntjes. Elke winter, in februari, werden ze gesnoeid en in de nazomer zag je de ladder uit de boom steken, met twee besandaalde voeten, om het fruit te plukken. In het laatste geval stond er meestal een ‘vrijwilliger’ bij om het fruit aan te pakken en in de mand te leggen, want de James Grieve en de Cox Orange Pippin waren hoogstambomen.

Maar eind juni fruitdunnen bij de James Grieve? Nou, misschien 1 of twee keer in de 15 jaar dat ik hem daar aan het werk zag, als de oogst heel erg uit de hand dreigde te lopen. Want de meeste appelrassen zijn namelijk niet beurtjaargevoelig. Ook de James Grieve niet. En je weet het direct als de oogst toevallig een keertje ècht uit de hand dreigt te lopen: De takken worden zo zwaar dat je door gaan buigen en dat je je gaat afvragen: Gaat dat wel goed? Breekt dat niet af? Ja, dat afbreken kan. En in dat geval is het weghalen van een deel van de vruchten wel aan te bevelen. Maar doorgaans? Maak je niet druk.

De rassen die bekend staan om beurjaargevoeligheid zijn Benoni, Goudreinet, Court Pendu Rouge, Mantet, Laxton’s Superb, Zoete Ermgaard en de Notarisappel. Dat wil nog niet zeggen dat ze beurtjaren krijgen. Mijn vader had ook een Notarisappel op de volkstuin staan. ‘Hm’, zei mijn moeder dan, ‘Ik snap niet waarvoor hij die heeft staan. Als er vijf appels aan die boom komen is het veel’. Mijn moeder was opgevoed met het idee dat je een tuin had om je gezin te voeden. Mijn vader hield gewoon van fruitbomen. En we kregen genoeg fruit van de andere bomen, dus de Notarisappel bleef. 33 jaar lang. Maar nooit een beurtjaar gehad.

Zit jouw appelboom niet in het rijtje, dan is een jaar met helemaal geen appels door een superovervloedige oogst wat onwaarschijnlijk. Dus ben ik maar eens te rade gegaan bij ons onvolprezen KNMI. Die hebben iets dat heet ‘het maandoverzicht van het weer’ en dat is het weerrapport van die maand. En wat stond er bij april 2023: 5 vorstdagen –dus dagen met in ieder geval nachtvorst-, waaronder koningsnacht. Behalve in het uiterste westen van het land.

Koningsnacht! Vaak bloeien de appelbomen rond koningsnacht. En waar die nou niet tegen kunnen is nachtvorst. Als de net bevruchte bloemetjes bevrozen raken, dan gaan ze dood. En als ze dood gaan, worden het geen appeltjes.

Dus…tenzij je in het uiterste westen van het land woont, denk ik dat dat je probleem was. Mischien had je al een beurtjaar – maar dat is makkelijk te zien, want dan had je gewoon een stuk minder bloesem in de boom – en dan komt er nog eens een keertje nachtvorst overheen. Dan hou je niks meer over. Of misschien erg weinig van slechte kwaliteit, dat er door de boom tijdens de juni vruchtrui genadeloos uit wordt gegooid.

Of…heb je misschien kwajongens in de buurt, die de voor de lol je jonge appels uit de boom hebben geplukt?