Een hele troep wespjes voor de deur

Kort geleden liep ik de voordeur uit en toen zag ik er eentje. En toen ik wat beter keek, zag ik er twee. Nee, drie. Nee, zes! Nee, er zaten er nog veel meer. 20!

20 mini-wespjes.

Ik zag meteen dat het geen gewone limonadewespen waren, daar waren ze te klein voor en bovendien te donker. Maar gele strepen hadden ze wel degelijk. Op hun achterlijf dan. En waren er niet van die kleine, donkere wespensoorten in, zeg, Frankrijk, die kleine nesten bouwden en die toch gemeen konden steken?

Moest ik me zorgen maken?

Ze leken zich namelijk wel te verzamelen rond een gaatje in het voegwerk. Er in…en vrij kort later weer eruit. Er in…er weer uit. En zo maar door. Maar er was wel iets geks. Want af en toe zag ik een harig bijtje – nou ja, bijtje, het leek wel een hommeltje- ook in die ingang gaan. Als daar een wespennest zat, dan zouden die wespjes het bijtje (hommeltje?) aanvallen. En dat leek er niet op. Maar toch…Ik was er niet helemaal gerust op.

Effe Googelen

Toen ik op Google rondkeek wist ik weer waarom ik me niet al te fanatiek bezig hield met insecten. Er zijn héél véél soorten en een heleboel lijken héél erg op elkaar. Tijdens mijn biologiestudie hoorde ik dat er al 6 miljoen soorten kevers op deze wereld rondscharrelen. 6 miljoen sóórten! Moet je je voorstellen dat je die allemaal moet kennen en uit elkaar kunnen houden. Ga er maar aan staan.

Bij Google vond ik prachtige foto’s van hele kleine wespen, echt met de Wauw-factor, maar te weinig details. Ik kwam er niet uit. Ik zag bijvoorbeeld foto’s van van een kleine wespensoort die echte nesten maakt en die er wel op leek – behalve dan dat de meeste wespensoorten die zo’n nest maken gele strepen op hun borststuk hebben. Een beetje als de banden van een rugzakje. En dat hadden de mijne niet. Er waren ook foto’s van een soort bijtjes die er ook sterk op leken. Ik bedoel, het leken wespen, maar ze heetten bijtjes. Welke was het nou?

Geen wespen, maar bijtjes.

Gelukkig is er een Facebookgroep van insectenliefhebbers waar ik snel een antwoord kreeg op mijn vraag.
De kleine wespen waren geen wespen. Ze heetten Wespbijtjes. En ze maakten geen nesten.|
Dat was een opluchting.
Maar de mevrouw van de Facebookgroep vertelde me nog meer. Het waren Koekoeksbijtjes.

Koekoeksbijtjes

Koekoeksbijtjes? Wat zijn dat nou weer? Ik ken wel de vogel koekoek. Die legt zijn eieren in de nesten van andere vogels. Die andere vogels broeden braaf het koekoeksei uit en brengen het jong groot. Het koekoeksjong ‘beloont’ ze door –als pappa en mamma even niet kijken- de eieren van het brave adoptiestel beetje bij beetje het nest uit te werken. Een mooie boel. Broedparasitisme, noemen ze dat met een sjiek woord.

Koekoeksbijtjes doen hetzelfde, maar dan in de bijenwereld. Het zijn er meer dan je denkt. Wij hebben maar één koekoeksvogelsoort, maar wel 79 soorten koekoeksbijtjes. Waaronder dus die Wespbijtjes van mij.

Bij zaten dus 20 Wespbijtjes te wachten tot ze hun eieren kwijt konden in de nesten van hun nietsvermoedende slachtoffers. Precies, die op een hommeltje lijkende bijtjes.

Koekoeksbijtjes en zandbijtjes.

Die bijtjes, zandbijtjes (om precies te zijn Andrena carantenica, de Meidoornzandbij), leggen hun eitjes in gangen die ze in de grond graven. Ik had ze wel eens eerder gezien, als ze naast mijn pad een gaatje groeven in het zand. Ze maken in dat gangetje verschillende kamertjes. Elk kamertje stoppen ze vol met een mengsel van stuifmeel en nectar. Daar bovenop leggen ze een eitje en dan sluiten ze het kamertje af. Zo heeft het larfje straks te eten, als het uit het ei komt.

En nu komt moeder –nou ja zeg maar gerust loeder – Wespbij (Nomada spec). Die wacht tot het zandbijtje even weg is om nieuw stuifmeel te halen. Snel glipt ze het gangetje in en legt een van haar eigen eitjes in het kamertje. En dan glipt ze er even snel weer uit.

Het larfje van het koekoeksbijtje komt net even eerder uit het ei dan het larfje van het zandbijtje. En begint te eten. Van de voorraad die moeder zandbij voor haar kroost heeft gemaakt. Als het larfje van het zandbijtje eindelijk uit het ei komt, dan is daar niet zo veel meer van over. Het arme larfje zandbij heeft niet genoeg meer te eten en sterft dan van de honger.

Geen wespennest naast mijn deur. Maar wel drama.

Enfin. Ik had antwoord op mijn vraag. Moest ik mij zorgen maken om een mogelijk nest met stekende wespen vlak bij mijn voordeur? Nee. En dat klopte ook wel, de volgende ochtend waren ze weg.

Ik vind het wel zielig voor mijn arme zandbijtjes. Zoveel werk. Alleen maar om die luilebollen van een Wespbijtjeslarven te voeden. En hun eigen larfje gaat dood. ’t Is gewoon een smerige luizenstreek, dat koekoeksgedoe.