Dat ik dit nog mag meemaken….nee, echt!

Van huis uit ben ik bioloog. Tuinen vind ik leuk, maar mijn echte hart gaat uit naar de wilde natuur. Dat wist ik al vrij vroeg, ongeveer toen ik 10 was. Ik was niet streng in de leer: een niet al te aangeharkt stukje boerenland was ook prima. Die had je toen ook nog in ruime mate.

Hoe anders was het op de Volkstuin. De regel was: keurig geknipte struiken en planten, los in zwarte grond. Daar werd op gelet! Tuinen werden 1x per jaar beoordeeld en onkruid leverde strafpunten op. En soms boetes.

De meeste tuinen hadden een gazon. De een wat beter onderhouden dan de ander; op sommige mochten de kinderen wel met de bal spelen en op andere niet. Ook de staat van het gazon leverde punten op bij de keuring. Het Hoogs Haalbare was het Biljartlaken. Tuinbladen stonden vol met tips hoe je dat voor elkaar kreeg. Twee keer per week maaien, bemesten, onkruid verdelgen, de juiste maaimachine, de juiste hoogte…Alles werd haarfijn uitgelegd. Met als Grote Voorbeeld de Engelse Royal Horticultural Society, de RHS. Dat was het Mekka op tuingebied. Die wisten hoe het moest.

Bij de RHS gingen ze nog een stukje verder, met het Biljartlaken 2.0. Dat had een streeppatroon en dat kon je erin krijgen met maaien met de juiste maaimachine. Als de absolute top gold het gazon met een blokpatroon. Dat laatste is veel werk, want dan maai je eerst de ene kant op strepen, en daarna er dwars overheen weer strepen. De meeste mensen doen dat dus niet. Mijn vader zou daar geen problemen mee hebben gehad, want zo maaide hij elke week. Want dan kreeg je een mooie, egale grasmat. Aan strepen had hij geen behoefte.

In dat soort gazonnetjes werd geen onkruidje geduld. Dat was in de 60-er en 70-er jaren niet zo’n probleem. In de directe omgeving van onze volkstuin waren bloemrijke weilanden en hooilanden waar insecten en ander klein leven prima kon leven. Die vlogen gewoon even de tuin in, om daar ook van de bloemen te profiteren. Het barstte van het leven.

Maar nu: Het Vokstuincomplex is er nog, maar de bloemrijke weilanden zijn er niet meer. Alles is kaal gras. Geen bloem te bekennen. De bermen zijn ook kaal gras. En de meeste weilanden zijn veranderd in industriegebied en asfaltwegen. En nu is het rustig in onze tuinen. 75% van de insectensoorten waarvoor ik me in mijn jeugd maar hoefde om te draaien om ze te zien – ze zijn heel erg zeldzaam geworden en je moet goed gaan zoeken. Plus, onze tuinen zelf zijn veel armer aan bloemensoorten geworden. Dat komt door Strakke Tuinmodes en behoefte aan Onderhoudsarm.

Sommige plantenbelangenorganisaties –jawel, die bestaan – zagen dat met lede ogen aan. Wat te doen? Als je opeens begint met ‘Tover je gazonnetje om in een wilde bloemenweide’, dan, vermoedden ze, krijg je niemand mee. Hoewel dat eigenlijk het beste is voor de insecten en vlinders en zo. Maar dat is een te grote stap. Jarenlang is er in ons hoofd getimmerd dat een gazon strak, kortgemaaid en onkruidvrij moet zijn en nu opeens een bloemenweide? En mijn strakke tuininrichting dan? En mijn mooie maaimachine met al die geweldige instellingen en andere technische snufjes? Nee hoor, daar begin ik niet aan.

Maar, hadden de plantenbelangenorganisaties uitgevogeld, wat nou als je nu één maand niet maait. In mei. In Engeland, waar dit initiatief begonnen is, heb je in mei al twee lange weekends. Doe je nu aan No Mow May, dan kun je die weekends lekker weg zonder je druk te hoeven maken over het grasmaaien. Dan blijven er nog maar twee weekeinden over waarin je je netheidsdrang moet beheersen – moet te doen zijn.

En: in mei heb je heel veel insecten die, net als de vogeltjes, net in die tijd een ei leggen. Of juist een heleboel eieren, zoals de honingbij en de hommels. Die kunnen wel een beetje extra pollen en nectar gebruiken. Dus met No Mow May help je de insecten ècht. Het is zelfs goed voor de vlinders, waarvan een hoop soorten in juni uitvliegen en die in mei een rustig plekje nodig hebben om te verpoppen. Win-win, zeiden die plantenbelangenorganisaties. Gewoon doen!.

De RHS moest er eerst helemaal niks van hebben. Maar nu zijn ze om: hun maandelijkse lijst van klussen in de tuin in mei luidt nu: Niet maaien! Ze gaan zelfs zo ver dat ze suggereren om te overwegen om de rest van het jaar ook niet of nauwelijks te maaien. Misschien heeft dat te maken met koning Charles III, die als Prins Charles in de 70-er jaren al zelf veel deed aan No Mow May en die beschermheer is van de RHS, wie zal het zeggen. Maar dat ik nog mocht meemaken dat de Ridders van het Biljartlaken met Strepenpatroon voluit voor No Mow May gaan: geweldig!

Overigens moet je je niet gek laten maken. Sommige verhalen vertellen dat je opeens allerlei zeldzame planten in je gazon krijgt met No Mow May. Maar als jij altijd een strak onderhouden gazonnetje hebt gehad, dan krijg je meestal eerst een hoop madeliefjes en een enkele paardenbloem. Daar zijn de insecten trouwens al heel erg blij mee. Maar bijzondere soorten: die komen pas later. Ik heb dit jaar opeens bosviooltjes in mijn gazon, maar dat duurde een paar jaar. Wel leuk, trouwens. Ik vind het ook leuk om te zien hoe dat mijn gazon elk jaar dan toch weer een beetje anders is.

Dus: No mow May: gewoon doen.