Wat kun je met vogels voeren toch een lol hebben. Ik heb, omdat het weer kouder wordt, de voederbuizen schoongemaakt, gevuld en weer opgehangen. Eentje met een zaadmengsel en eentje met zonnebloempitten in de schil. Verder hangt er nog een plak vet met vruchten.

Op dit moment hangt er een Halsbandparkiet aan de buis. Die heeft zijn buikje al volgevreten –of eigenlijk haar buikje, want het is een vrouwtje – maar ze blijft toch aan de buis hangen. Vanwege de concurrentie. Eerst zaten er twee mannetjes Halsbandparkieten aan die buis, die haar geen centimeter de ruimte gunden. Dus nu probeert ze te voorkomen dat dat haar weer overkomt.

Als je een voerplek hebt, kun je goed de pikorde binnen de vogels zien. Die is vrij simpel: De grootste is de baas. Je ziet dus Halsbandparkieten, Eksters en dikke Houtduiven rustig en op hun gemak aan de voerbuis hangen of, in het geval van de Houtduif, beneden rondscharrelen en de gevallen zaden opeten. De rest van de vogels zit in de struiken eromheen, te wachten totdat ze weg zijn. De grotere vogels wegjagen durven ze niet.

Als die grote vogels weg zijn, wil dat nog niet zeggen dat de kleinere vogels opeens vredelievend met elkaar gaan eten en elkaar de ruimte gunnen. Helaas, zo werkt het ook daar niet. Als de echt grote vogels weg zijn, is de Boomklever de onbetwiste heerser van het veld. Die is net wat groter dan de rest en komt gewoon aanvliegen. Eventuele mezen en ander klein grut op de voerbuis maken dat ze wegkomen. De waaghalzen onder de kleinere vogels gaan nu op de grond kijken of daar nog wat eetbaars ligt, want Boomklevers eten nogal slordig. Ze schoffelen alles uit de voerbuis totdat ze net dat ene zaadje te pakken hebben waar ze nu trek in hebben. Zelfs al is dat een speciale zonnepit in een buis vol zonnepitten.

Als de Halsbandparkieten aan de buis hangen dan is de Boomklever zijn bevoorrechte positie kwijt. Dan zie je die ook op de grond rondscharrelen, net als de rest van de kleinere vogels.

Je kunt nu ook goed zien dat de Pimpelmees en de Zwarte mees kleine vogels zijn. Die staan altijd onderaan de pikorde, tenzij alle andere vogels opgehoepeld zijn – wat wel eens gebeurt. Maar meestal gebeurt dat niet. Ze hebben dus een tactiek ontwikkeld waardoor ze wél aan de beurt komen bij die voerbuis. En dat is: snel. Tjoeps, zo zitten ze op de buis. Tjoeps, zo hebben ze een zaadje te pakken en vliegen ze als de sodemieter naar de dichtstbijzijnde struik. Pas daar gaan ze op hun gemak het zaadje uit het velletje peuteren.

Niet alle vogels komen op de voerbuis. Merels, Lijsters, de Heggenmus en het Winterkoninkje heb ik nog nooit op de voerbuis gezien. Die scharrelen op de grond hun kostje bij elkaar. Het Roodborstje probeert wel eens op de voerbuis te balanceren, maar die vindt het meestal ook een stuk makkelijker om beneden op de eten wat de dikke vogels boven laten vallen.

De Merels doen het weer wat anders. Die zijn wat schuwer en houden zich wat afzijdiger. Maar is er helemaal niemand bij de voederplaats, dan komen zij ook even rondscharrelen om te kijken of er misschien wat van hun gading bijligt. En ze mogen misschien dan wurmen, slakken en insecten en bessen eten, maar honger maakt rauwe zaden zoet.

De Heggenmus komt pas als er helemaal geen andere vogel is. Dat komt dan weer door de veel grotere Merel, die toch als een bedreiging wordt gezien, en de Roodborst. Die laatste ìs een bedreiging: Zit er een Heggenmus rustig wat zaad te eten en komt de Roodborst er aan, dan rust die niet eerder dan dat de Heggenmus de benen heeft genomen. Het is een agressief beestje. Maar hij staart je zo lief aan en dat zachte zangetje in de winter doet het net lijken alsof de lente al begint. Desondanks fungeer ik dan als scheidsrechter, want lief zangetje of niet, er zijn grenzen. De Roodborst jaagt zijn eigen soortgenoten maar weg. Of de Halsbandparkieten. Maar dat durft hij niet, de lafaard.

Een beetje buiten de pikorde vallen de Grijze eekhoorns. Als die op de voederbuis hangen, dan zorgt de rest wel dat ze wegblijven, inclusief de Halsbandparkieten. Maar als de Halsbandparkieten op de voederbuis hangen, dan blijven de Grijze eekhoorns weer weg. Alleen kleine vogeltjes moeten ruimte maken voor de Eekhoorns.

Maar niet voor lang. Als ik het in de gaten heb, dan jaag ik de Grijze eekhoorns weer weg en kunnen de vogels er weer bij. Want het vogels voeren is niet alleen voor de vogels, maar ook omdat ik het leuk vind. En ik vind het alleen leuk als iedereen een beetje aan bod komt.

Dus mevrouw Halsbandparkiet, die me peinzend doch brutaal aan zit te staren, al zittend op MIJN voerbuis – Je hebt je buik volgegeten, dus: kssjt! Wegwezen! Iemand anders is nu aan de beurt!