Ach ja. De Forsythia, oftewel Chinees klokje. Een prachtige struik die in het voorjaar mooi bloeit, met stengels vol vrolijke gele bloemetjes. Ik vond hem als kind al mooi, toen ik met mijn vader meeging om te helpen in de tuin. Alles was nog kaal en daar bloeide hij. De Forsythia.

Mijn vader sneed dan gelijk drie takken af voor mijn moeder, voor thuis in een vaas. Daar bloeiden ze nog rustig ruim een week verder door.

In mijn hoofd is dat beeld blijven hangen. In mijn jeugd had je een hele tijd niks en dan begonnen in februari de Sneeuwklokjes. Dan begonnen de Meidoorns voorzichtig enkele iele-piele-blaadjes te vertonen en tegelijk had je dan de bloeiende Forsythia. Daarna pas begon de rest boven te komen. En eind april bloeiden de Kersen en de Appelbomen.

Moet je nou eens om komen. Het is nu, terwijl ik dit typ, 24 maart en de Japanse sierkers in het dorp staat al vrolijk te bloeien. De Camelia’s begonnen al in januari met bloei. Ook de Kerria bloeit volop.

Dit zet mij op twee benen. Het eerste been vindt het fijn. Ik word er vrolijk van. Het is loeikoud in januari, het blijft maar laat licht worden en weer vroeg donker zijn en daar zie ik in de verte de vrolijke bloemen van de Camelia. Wat zeg ik? In de verte? Bij ons staan de tuinen er vol mee. Knalroze en felrode meestal. Langs mijn dagelijkse wandeling naar het dorp kan ik ze begroeten: ‘O, kijk, jij staat al in bloei. Da’s vroeg. Jij bloeit nog niet, jij bent een latertje’.

Het tweede been is niet zo tevreden. Al die vroeger dan vroeg bloeiende struiken zijn uitgebloeid op het moment dat ze ‘eigenlijk’ moeten bloeien. Namelijk rond 1 mei, als we vrije dagen hebben. Dan is het een stuk kaler. En dat vind ik jammer. Heb ik eindelijk een reeks vrije dagen om lekker de natuur in te gaan, bloeien die stomme struiken en bomen niet. Waarom houden die planten zich niet netjes aan de regels?

Dat is Moeder Natuur natuurlijk weer. Ze weet dat het weer in het voorjaar nogal eens kan verschillen. Maart roert nog altijd zijn staart en aprilletje zoet heeft ook nog wel eens een witte hoed, zeker ’s ochtends. ’t Kan vriezen en ’t kan dooien. Lastig als je wil bloeien in het voorjaar. Dus daar is wat op gevonden.

Je zou het niet zeggen, maar veel planten hebben een lichtmetertje. Die meet behoorlijk feilloos de nachtlengte. In januari weten ze dan ook dat de langste nacht is geweest en dat de nachten nu korter worden. De knop gaat om en het is tijd voor actie. Daarna wordt het aftellen. Nog 50 nachtjes slapen en dan kunnen we gaan bloeien. Of 65 nachtjes. Of 90. Of…

Dat zou goed moeten gaan, ware het niet dat je last hebt van die rottige grote bomen. Die bomen denken: hoe eerder die bladeren er uit zijn, hoe beter, want dan heb ik langer de tijd om mijn hoeveelheid energie naar binnen te krijgen. Die voelen de temperatuur en denken: Aha! Het is nu warm! Dat kunnen we wel gokken! We gaan ervoor!

Maar voor die voorjaarsbloeiende struiken, is dat geen goed nieuws. Want zij hebben die periode dat die boombladeren nog niet uit zijn nodig voor hun eigen energiefabriekjes. Daarom hebben zij óók een aanpassing: De bomen eerder bloeien en groeien, dan ook wij eerder bloeien en groeien!

En dat alles wordt, na de langste nacht, geregeld door de temperatuur. Dus, met de opwarming van de aarde, gaat alles steeds eerder bloeien. We krijgen meer stormen en meer tropische buien, maar ook Camelia’s in bloei in januari, dus. En Japanse sierkersenbloei in maart. Anderhalve maand voordat ze ‘eigenlijk’ zouden moeten bloeien.

Alleen sommige planten, die laten de temperatuur een beetje voor wat het is en die tellen rustig af. Zoals de Forsythia. Die bloeit in maart. Alleen dit jaar niet knalgeel tegen een verder nog kale omgeving, maar knalgeel tussen de felrode Camelia’s en de knalroze Japanse sierkersen. Ook mooi.

Andersom werkt het ook zo. Heb je dus een koude winter en een koel voorjaar, dan staat alles stil en bloeit de hele zaak later. Maar de Forsythia probeert ook dan in maart nog te bloeien (en dat lukt hem zolang het niet vriest overdag). Dan is het weer een beetje net als vroeger: alles is kaal en daar bloeit hij. De Forsythia.