Wat in het vat zit verzuurt niet….of wel?

composteren

Bladafval composteren

Ach ja, die blaadjes, die blaadjes. Elk jaar vallen die weer naar beneden. In je tuin. Op je gras. Op je terras. Als je die blaadjes moet opruimen dan zie je pas hoeveel biomassa die planten produceren – en dan zit de nieuwe biomassa die aan de plant blijft zitten er nog niet bij. Ik bedoel de takjes en zo.

Maar ja, in deze tijd van afvalbewustzijn: Wat moet je met die zooi? Voor je het weet zit je biobak vol. En de week erop weer. De gemeente blij, joh! Nou, dat zouden ze wel zijn, als er niet toch wat andere zaken bij zouden zitten zoals plastic zakjes, luiers, steentjes en kruimels asfalt en zo. Die zorgen ervoor dat het groenaval waardeloos wordt. En dus kost in plaats van opbrengt. Daarom zijn gemeentes nooit zo enthousiast over groenafval.

Wat moet je er dan mee? Je kunt het moeilijk allemaal over je border heen gooien, toch? Dat wordt een ongelooflijk dikke berg.

Bladaarde

Nou, dat kun je wel. Maar dan als iets anders: Je eigen bladcompost. Dat is eigenlijk geen compost, maar bladaarde. Dat doet er niet toe, want het is nog steeds goed voor je planten. Ik wéét dat ik hier onmiddellijk kritiek op krijg, zo van: dat kan niet! Je moet 50% bruin en 30 % groen doen…Ja, voor ‘echte’ compost. Bij het maken van bladaarde hoeft dat niet.

Bladaarde maken is iets lastiger dan het op het eerste gezicht lijkt, maar je hoeft er niet voor doorgeleerd te hebben. Het is veel makkelijker dan het maken van compost.

De bladaarde composthoop

De meest simpele manier om bladaarde te maken is een berg maken van al die bladeren in een verloren hoekje van je tuin. Ik zou wel een beschut hoekje van je tuin nemen, anders liggen de bladeren na een kleine windvlaag binnen de kortste keren weer terug op het gazon of zo. Dat kun je tegengaan door er een hekje omheen te bouwen. Een van gaas of een van hout, dat maakt niet uit. De bladeren verteren en een jaartje later heb je bladcompost. Er zit wel een klein addertje onder het gras: Bladaarde op een hoop moet minimaal één keer worden ‘omgezet’. Omgespit is een duidelijker term, voor wie wil weten wat dat ongeveer inhoudt. Niet helemaal fijn bij een grote hoop bladeren. En eigenlijk moet het elke 3 maanden….Nou ja, het HOEFT niet….maar dan duurt het verteren langer.

Zelfbeluchtend compostvat

Maar gelukkig hebben de uitvinders niet stil gezeten en hebben het compostvat ontwikkeld. Bovenin gaan de bladeren, als het goed is komt vanuit onderin verse lucht, de bacterien en schimmels doen het werk. Voor die lucht moet je wel een zelfbeluchtend compostvat kopen, anders moet je op de een of andere manier toch ‘omzetten’. En dat valt niet mee, in zo’n vat. Het verteren van het blad gaat wat sneller dan met de vorige methode, omdat in die bak de temperatuur wat hoger wordt. Dat sneller moet ook wel, want dit soort bakken is een stuk kleiner dan een composthoop. Dus is hij sneller vol. Maar na een week kun je hem al weer bijvullen. Zo ga je door totdat half november de blaadjes van de bomen zijn. Daarna laat je hem met rust.

De Wormenbak.

Wat echt snel zou moeten werken, is een wormenbak. Die is ook niet groot – eigenlijk een bak met wormen. De wormenbak hoort hier eigenlijk niet thuis, want is meer bedoeld voor je keukenafval. Kliekjes en zo. Je mietert het er in – en een week later is het afval weg. Opgevreten door de wormen. En geen vervelende vliegen. Volgens Bartjens dan, want ik heb hier geen ervaring mee.

Lijkt dit je de ideale oplossing? Tsja. In dit aardse tranendal is niets perfect, helaas, en zo ook dit niet. Die beestjes doen het alleen maar goed als de temperatuur van de wormenbak niet onder de 10 graden komt en ook niet boven de 25 graden. Boven de 30 graden (en onder de 0 graden) gaan ze dood. Een weekje met vakantie tijdens een onverwachte hittegolf kan al fataal zijn. Zie je het voor je? “Hallo Mieke, we gaan een weekje weg. Maar het wordt warm enne…Zou jij misschien op ons huis willen passen? Nee, we hebben geen hond. Wel een Wormenbak. Ja, je hoort het goed, een Wor-men-bak. Die mag niet te warm worden. Nee, is niet moeilijk, ik leg het je wel uit. O, je ziet er toch van af?” Enfin. De wormenbak is dus niet zo héél populair bij de Thuiscomposteerder.

Nee, als je je eigen bladaarde wil maken dan is zo’n zelfbeluchtend compostvat niet zo’n gek idee. Bladafval er boven in, nog geen jaartje later bladaarde er onder uit. En bovendien ook nog te doen in een wat kleinere tuin.

Niets houd je trouwens tegen om zelf een paar wormen in het vat bij je bladafval te stoppen.

Grondstof en compostvat
Facebook
Pinterest

6 Reacties op “Wat in het vat zit verzuurt niet….of wel?

  1. Ik leg het blad op een grote hoop, ga er een aantal keer met de grasmaaier overheen en strooi het dan weer uit over de perken. Kan toch ook? Of heeft dit nadelen?

    1. Hallo Mariette, wat een grappig idee. Krijg je die bladeren op deze manier redelijk fijn? Het lijkt me ook een goede manier, maar zorg ervoor dat wat er op het perk terecht komt los van structuur is, zodat je geen ‘koek’ krijgt. En let er op dat de laag niet dikker is dan 10 cm. 5 cm is beter.

      Eigenlijk ben je nu bezig met het maken van je eigen bladmulch!

      En voor het wegwerken van het bladafval op de perken, daarvoor zorgt de natuur.

  2. Hoi Els, wat leuk dat stukje over de bladcompost/aarde. Ik heb dat vorig jaar voor het eerst gedaan. Ik had zoveel blad en heb dat in een hoek gegooid in de moestuin en het was prachtig verteerd dit najaar en heb het al over mn moestuin verspreid. Mooi spul.
    Wat is jouw advies over het composteren in de moestuin? Je leest daar verschillend over. De een zegt doen in het voorjaar en de ander najaar /winter. Leuke stukjes schrijf je!
    Groetjes, Caroline

    1. Nou, de beroepscomposteerders zeggen ook niet tegen de gemeente dat ze de deze maand geen groenafval willen hebben. Composteren kun je het hele jaar doen. Je moet alleen wel plannen en geduld hebben, want er gaat een jaar overheen.

      Als het gaat om compost opbrengen in de moestuin: Dat kan ook het hele jaar door, op 3 voorwaarden.
      De eerste is: De compost moet wel voldoende verteerd zijn. Heb je het gevoel dat het niet voldoende verteerd is, wacht dan. Niet voldoende verteerde compost gebruiken is regelmatig een bron van ellende gebleken, zeker als je het inwerkt.
      De tweede is: niet te dik opbrengen. Zie mijn antwoord op Mariette’s vraag/opmerking.
      De derde is: breng het niet te dicht op je planten aan. Zorg dat bladeren en groeipunten onbedekt blijven. Dan zit je safe.

      Wat het advies najaar/ winter aanbrengen betreft: Als de vorst over dun uitgespreide compost gaat, helpt dat de afbraak (vertering is niet het juiste woord, want dat gebeurt door levende wezens en vorst leeft niet – voor zover ik weet). Dat maakt het risico dat de compost niet voldoende verteerd is en dus voor ellende zorgt, kleiner.
      In het voorjaar worden de mineralen weer sneller gebruikt.

      Mijn vader bracht stalmest en compost doorgaans in de late winter aan. Waarom? Dan was alles kaal en kon hij er beter bij. En dat ging ook goed, al die 38 jaar op de volkstuin.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *