Als je, zoals ik, al enige tijd op deze aardbol rondloopt, dan is er niet veel meer waar je ECHT van onder de indruk raakt. Maar vorige week donderdag was het raak. Ik had namelijk het Ruimtevaartcentrum in Noordwijk bezocht, incusief een reisje met de Space Train. Dan ga je met een bustreintje het –normaal verboden- terrein op waar ze het echte ruimtevaartonderzoek doen.
Ruimteonderzoek valt deels onder Defensie, dus je mag geen foto’s maken en iedereen moet zijn of haar ID laten zien. Ik dacht eerst dat we in het treintje zouden moeten blijven zitten maar nee, op 2 plekken konden we er uit.
Op een van die plekken stonden we stil bij een kleine koepel. Dat bleek de koepel te zijn van een oude satelliet, die ze terug hadden laten keren op aarde. Nou, dat hij gebruikt was, was goed te zien aan de bodem. Die was aardig bekrast en kaalgesleten. Daar had een hitteschild gezeten waar niks meer van was te zien. Dat was zo goed als verbrand. Als zo’n koepeltje vanuit de ruimte naar beneden suist, wordt dat tijdens de val 2000 graden Celcius. Dan wil zo’n hitteschild wel wegbranden en daar is het ook op berekend.
Maar gek genoeg zag de zijkant er nog hardstikke goed uit. Je zou verwachten dat dat ook mee zou verbranden. Wat was dat voor materiaal? Keramische platen?
Nee. Het waren platen van geperste kurk.
Huh? Hoorde ik dat goed?
Ik hoorde het goed. Geperste kurk.
Hetzelfde spul dat ze al eeuwen gebruiken om wijnflessen mee af te sluiten. Hetzelfde spul waarmee ze het voetbed van de Birkenstock sandalen maken. Alleen hier een tikkie fijner gemalen.
“Nou”, zei de gids, een gepensioneerde ruimte-ingenieur, ”We zijn maar maximaal 2 MILLImeter van de buitenkant van die kurk kwijtgeraakt. Nou, dat is bijna niks”. Ik wist niet wat ik hoorde. Ik wist dat kurk taai spul was, maar dat ha’k nie gedacht. Blijkbaar hadden ze in hun gelederen een bioloog gehad die “1 en 1 bij elkaar optelde en uit kwam op 3”, zoals het gezegde luidt.
Want kurk wordt geoogst van Kurkeiken en die groeien in het Middellandse Zeegebied. En niet bij ons. Die kurk maakt dat ze goed tegen de droogte kunnen en niet verbranden door de zon. En, wat nog belangrijker is, het beschermt tegen bosbrand. De temperatuur bij een bosbrand kan wel 1000 graden C worden.Dan is een dikke laag kurk heel handig.
Een soort zoals de Mammoetboom heeft óók een dikke laag kurk, óók als bescherming tegen bosbranden. Maar in de bergen waar de Mammoetboom groeit, vriest het wel, en goed ook. Laat kurk nou ook prima tegen de kou beschermen! De kurk van de Mammoetboom is wel anders van structuur dan die van de Kurkeik, daarom kun je er geen wijnfleskurken van maken. En de Kurkeik is, in tegenstelling tot de Mammoetboom, niet zeer vorstbestendig. Die vorstbescherming is weer anders geregeld bij deze bomen, want kurk is taai en zeer ondoordringbaar. Dat is niet altijd handig.
Leuk blog, hoor ik je nu denken, maar ik woon niet in het Middellandse Zeegebied, maar in Nederland. Wat heb ik met kurk te maken? Ik heb geen Kurkeik en ook geen Mammoetboom, dus geen kurk in mijn tuin.
Jaha! Dat dacht je maar. Bijna iedereen heeft kurk in de tuin. Want bijna iedere loofboom en veel struiken maken kurk. Dat is namelijk heel handig. Want een boom heeft een schors, maar als een stam dikker wordt, dan scheurt die schors vaak. Au!
Maar tegen die tijd groeit bij veel van deze bomen en struiken net onder de schors een dun laagje kurk. En dat scheurt niet mee. En als het door omstandigheden wel scheurt, dan groeit de scheur in kurk heel snel weer dicht. Ziektes die proberen in een scheur in de bast te komen, stuiten op een laagje droge, taaie, elastische cellen, waar niks te halen valt en die meegeven als je ertegen duwt, in plaats van open te scheuren. Een prima bescherming dus.
En o ja, als het niet te gek wordt, dan is een tak met een dun laagje kurk meteen tegen lichte vorst, van 1-2 graden, beschermd. Ook bij de Japanse Esdoorn. Bij de Hortensia. En de Olijfboom, niet te vergeten.
Dus, heb je een struik in je tuin? Dan heb je ook een hitteschild van in principe ruimtevaart-kwaliteit in je tuin. Alleen wel een dun en klein schildje. Niet genoeg om je huis mee te isoleren. Het is gewoon een miniatuur-schildje op maat. Net genoeg voor je struik.
En dat allemaal door kurk. Proost!
P.S. De prijs van natuurkurk, die door de introductie van de schroefdop erg laag was geworden, is door deze ontdekking tot grote hoogte gestegen. Iedereen wil nou opeens kurk.
P.S.2: Voor de liefhebber: Kurkeik: Quercus suber
Mammoetboom: Sequoiadendron giganteum.
N.B. De teksten op deze site, inclusief dit blog, zijn door mijzelf of José geschreven en mogen niet gebruikt worden zonder voorafgaande toestemming, ook niet om AI te trainen.
Dit klinkt harder dan ik bedoel, maar ik weet niet hoe ik moet zeggen dat je dat best wel met iemand mag delen, maar dat helaas Facebook tegenwoordig een no-no is sinds ze hun voorwaarden hebben aangepast. Grrr.
Ik zou het leuk vinden als dit blog je heeft geïnspireerd. Zou je dat met mij willen delen?
Geniet je van mijn tuinverhalen en wil je ze iedere week gratis in je mailbox ontvangen?
Druk dan op de knop hieronder, zo simpel is het.
2 reacties
Wat een interessant stukje. Het komt niet vaak voor dat ik iets lees dat me vrijwel geheel onbekend was. En aangezien ik ‘info-verslaafd’ ben of zoals een goede bekende het noemt ‘verzamelaar van kennis’, heel hartelijk bedankt. Ik stuur het door naar mijn ‘groene’ schoondochter. Een goed weekeinde verder.
leuke aflevering, voor mij nieuwe feiten. Echter, ook mbt bekende feiten lees ik dit blog altijd met veel plezier. Marie